Agenda a Chofnodion

i.      Ymddiheurodd y Cynghorwyr Bryan Davies, Arweinydd y Cyngor ac Aelod Cabinet ar gyfer Gwasanaethau Democrataidd, Polisi a Pherfformiad a Phobl a Threfniadaeth, Caryl Roberts a Chris James  am nad oeddent yn gallu bod yn bresennol yn y cyfarfod.

ii.     Ymddiheurodd y Cynghorydd Matthew Vaux, Aelod Cabinet ar gyfer Partneriaethau, Gwasanaethau Tai, Cyfreithiol a Llywodraethu a Diogelu’r Cyhoedd am nad oedd yn gallu bod yn bresennol yn y cyfarfod oherwydd ymrwymiadau eraill y Cyngor.

Ni ddatgelodd yr un Aelod o’r Pwyllgor fuddiant personol na buddiant a oedd yn rhagfarnu (nac ychwaith unrhyw ddatganiadau chwipio).

Yn absenoldeb y Cynghorydd Bryan Davies, cyflwynodd Hazel Lloyd-Lubran yr adroddiad ynghylch Cynllun Llesiant Lleol Ceredigion. Daeth yr ymgynghoriad cyhoeddus ynghylch fersiwn ddrafft Cynllun Llesiant Lleol Ceredigion 2023-2028 i ben ar 31 Ionawr 2023. Gwnaed newidiadau a gwelliannau gan gynnwys y rhai a awgrymwyd gan Gomisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru a Llywodraeth Cymru. Yn y cyfarfod a gynhaliwyd ar 6 Mawrth 2023, ystyriwyd y newidiadau arfaethedig gan bob sefydliad sy’n aelod o’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus, gyda’r bwriad o gymeradwyo’r Cynllun drwy eu trefniadau llywodraethu arferol cyn y gall y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus roi cymeradwyaeth derfynol i gyhoeddi’r Cynllun ym mis Mai 2023.

Cafodd yr aelodau gyfle i ofyn cwestiynau a gafodd eu hateb gan Hazel Lloyd-Lubran, Naomi McDonagh a Diana Davies. Dyma'r prif bwyntiau a godwyd:

·       Roeddent yn disgwyl fwy o ymateb i’r ymgynghoriad; fodd bynnag, cydnabuwyd mai un ffactor posib ar gyfer y nifer isel o ymatebion oedd bod pobl wedi blino ar ymgynghoriadau. Yn ogystal, gan fod gwaith ymgynghori gyda phartneriaid wedi’i wneud yn gynnar yn y broses, roedd llai o adborth oddi wrth y cyrff hyn gan eu bod nhw eisoes wedi cyfrannu at ddatblygu’r cynllun.

·       O ran y broses ymgynghori, cysylltwyd ag ystod o sefydliadau, cynhaliwyd ymgyrch ar y cyfryngau cymdeithasol, cafodd y manylion eu cynnwys ar dudalen ymgynghoriadau’r Cyngor ar y we, a soniwyd am yr ymgynghoriad mewn nifer o gyfarfodydd gan gynnwys cyfarfod Cyngor Ieuenctid Ceredigion. Cwblhawyd ymarfer ymgysylltu gyda 13 ysgol gynradd a 3 ysgol uwchradd ar draws y sir ac ymgynghorwyd â grwpiau megis y Fforwm Anabledd. Roedd posteri a chopïau papur ar gael mewn llyfrgelloedd a chanolfannau hamdden / canolfannau llesiant. Roedd cyfrifoldeb ar bob partner o’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus i sicrhau bod safbwyntiau pobl yn cael eu clywed. Wrth symud ymlaen, byddai trafod ac ymgysylltu’n barhaus â chymunedau’n fuddiol ynghyd â newid sut y caiff safbwyntiau a barn eu casglu.

·       Er ei bod hi’n bwysig ystyried y 12% nad oedd yn cytuno mai’r 5 amcan llesiant oedd y blaenoriaethau cywir, roedd hi’n hyfryd nodi bod 88% yn cytuno. Roedd hi hefyd yn bwysig ystyried y niferoedd a oedd ynghlwm wrth hyn yn hytrach na’r canrannau gan fod y gyfradd ymateb yn isel. Roedd Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru wedi gwneud sylwadau ynghylch cadernid yr Asesiad o Lesiant Lleol gan gynnwys y gwaith ymgysylltu a arweiniodd at ffurfio’r cynllun, ac felly roedd y swyddogion yn hyderus fod y blaenoriaethau’n gywir ac yn adlewyrchu safbwyntiau’r partneriaid a’r cyhoedd.

·       Codwyd pryderon am y ffaith fod Llywodraeth Cymru’n uchelgeisiol gyda’i chynlluniau, ond nid oedd unrhyw gyllid ar gael i awdurdodau lleol i gyflawni hyn. Byddai’r Cynllun Llesiant Lleol yn arwain at gydweithio pellach rhwng Partneriaid y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus a Llywodraeth Cymru a gobeithiwyd, drwy ganolbwyntio ar y blaenoriaethau, y byddai hyn yn cynorthwyo i gyflawni’r cynllun. Nododd y Cynghorydd Keith Henson (Aelod Cabinet) fod Llywodraeth Cymru’n mynd i’r Grŵp Rheoli Carbon a Newid Hinsawdd ac yn cyfrannu at y trafodaethau ond cytunodd fod mwy o gydweithio’n bwysig.

·       Roedd Byrddau Gwasanaethau  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 3.

Yn absenoldeb y Cynghorydd Matthew Vaux, esboniodd Harry Dimmack mai’r tro diwethaf y cafodd adroddiad ei gyflwyno i’r Pwyllgor ynghylch newidiadau i’r Polisi Chwythu’r Chwiban oedd ar 16 Mai 2018, ac yna cymeradwywyd y newidiadau gan y Cabinet ar 19 Mehefin 2018. Rhoddwyd trosolwg o’r newidiadau allweddol, a oedd wedi’u marcio yn Atodiad 1. Byddai’r cyfeiriad ar gyfer Archwilio Cymru’n cael ei newid cyn cyflwyno’r adroddiad i’r Cabinet.

Cafodd yr aelodau gyfle i ofyn cwestiynau a gafodd eu hateb gan Harry Dimmack. Dyma'r prif bwyntiau a godwyd:

·       Gan mai mân newidiadau yn unig oedd i’r polisi, roedd cyflwyno’r polisi i’r Pwyllgor Craffu a’r Cabinet yn ddigonol.

·       Pe bai person eisiau codi pryder yn allanol, roedd y manylion cyswllt perthnasol wedi’u nodi ar dudalen 8 y polisi.

Yn dilyn cwestiynau gan Aelodau’r Pwyllgor, cytunwyd i argymell bod y Cabinet yn cymeradwyo’r diwygiadau i’r Polisi Chwythu’r Chwiban fel y’u dangosir yn Atodiad 1,  yn amodol ar ddiweddaru’r manylion cyswllt ar gyfer Archwilio Cymru.

Cytunwyd i gadarnhau cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 2 Chwefror 2023.

Materion sy’n codi: Dim.

Bu i Gadeirydd pob Pwyllgor (neu’r Is-gadeirydd yn absenoldeb y Cadeirydd), ddarparu gwybodaeth yn eu tro am Flaenraglenni Gwaith eu Pwyllgorau.

1.    Pwyllgor Cydlynu

Rhoddodd y Cadeirydd ddiweddariad am flaenraglen waith y Pwyllgor Cydlynu.

2.    Cymunedau sy’n Dysgu

Nododd y Cadeirydd fod adborth ynghylch proses pennu’r gyllideb ar gyfer 23/24 a Strategaeth Tegwch ac Amddifadedd Ceredigion wedi’u cyflwyno yn ystod cyfarfod y Cabinet ar 14 Chwefror 2023, wedi i’r materion gael eu hystyried gan y Pwyllgor. Rhoddwyd diweddariad ynghylch blaenraglen waith y Pwyllgor a nodwyd bod Aelodau wedi ymweld ag Ysgol Gynradd Gymunedol Plascrug ac Ysgol Bro Siôn Ciwlt ar 1 Chwefror 2023 fel rhan o’r ffrwd waith. 

3.    Cymunedau Ffyniannus

Esboniodd y Cadeirydd fod Grŵp Gorchwyl a Gorffen wedi cyfarfod ar 30 Ionawr 2023 ac yna cynhaliwyd cyfarfod arbennig ar 21 Mawrth 2023 i drafod casglu gwastraff ymhellach gyda swyddogion. Rhoddwyd diweddariad ynghylch blaenraglen waith y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cymunedau Ffyniannus. Gwahoddwyd Cyfoeth Naturiol Cymru i ddod i gyfarfod ym mis Mehefin i drafod Newid Hinsawdd ac Erydu Arfordirol / Llifogydd, ond ni dderbyniwyd ymateb hyd yn hyn. Cytunwyd i wahodd Dŵr Cymru a Sarah Groves-Phillips, Rheolwr Gwasanaeth – Polisi Cynllunio, i’r cyfarfod hefyd.

4.    Adnoddau Corfforaethol

Esboniodd y Cadeirydd fod gwaith y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ynghylch Ffermydd y Cyngor yn parhau. O ran y rheolau ynghylch Parhau Perygl Nitradau (NVZs) ar gyfer y sector amaethyddol, eglurodd y Cadeirydd fod swyddogion wedi ymweld â’r ffermydd ac wedi cynnal asesiadau. Rhoddwyd diweddariad ynghylch y cyfarfod a gynhaliwyd ar 13 Mawrth 2023. O gofio’r toriadau arfaethedig yn y gyllideb, anogodd y Cadeirydd bob Pwyllgor Trosolwg a Chraffu i ystyried hyn wrth symud ymlaen ac i chwilio am feysydd lle gellid gwneud arbedion.

5.    Cymunedau Iachach

Yn absenoldeb y Cadeirydd, rhoddodd y Cynghorydd Ceris Jones, yr Is-gadeirydd, ddiweddariad ynghylch blaenraglen waith y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cymunedau Iachach. Nododd y Cynghorydd Ceris Jones y byddai’n cadarnhau teitl yr adroddiad ynghylch archwilio safleoedd bwyd, gan fod y flaenraglen waith yn wahanol yn y Gymraeg a’r Saesneg.