Agenda a Chofnodion

Ymddiheurodd y Cynghorydd Sian Maehrlein am nad oedd modd iddi fod yn bresennol yn y cyfarfod.

Gwnaeth y Cynghorydd  Endaf Edwards ddatgan diddordeb personol mewn perthynas ag eitem 5.

Llongyfarchodd y Cynghorydd Maldwyn Lewis, Cadeirydd y Cyngor, Cynan Evans o Ben-uwch ar ennill y Fedal Arian ym Mhencampwriaeth Dechreuwyr Cymdeithas Focsio Amatur Cymru 2024.

Cyhoeddodd y Cynghorydd Maldwyn Lewis y bydd Cymanfa Ganu Brenhines a Ffermwr Ifanc Clwb Ffermwyr Ifanc Ceredigion yn cael ei chynnal am 7:30pm nos Sul, Mawrth y 3^ydd 2024 yn Eglwys Deiniol Sant, Llanddeiniol, ac y bydd ‘Dechrau Canu, Dechrau Canmol’ yn cael ei ddarlledu o Gapel Glynarthen ar 20 Mawrth 2024.

Llongyfarchodd y Cynghorydd Ifan Davies y Cynghorydd Wyn Evans ar Gadeirio'r brotest dros bolisïau newid hinsawdd yn Adeilad y Senedd y diwrnod cynt, gan dynnu sylw at yr argyfwng sy'n wynebu ardaloedd gwledig yng Nghymru.

PENDERFYNWYD cadarnhau bod cofnodion cyfarfod y Cyngor a gynhaliwyd ar 23 Ionawr 2024 yn gywir.

Cyflwynodd y Cynghorydd Bryan Davies, Arweinydd y Cyngor, yr adroddiad i'r Cyngor gan nodi bod y wybodaeth a'r cynigion yn yr adroddiad wedi cael eu hystyried gan y Cabinet a'r holl Bwyllgorau Trosolwg a Chraffu.

Pwysleisiodd y byddai'n rhaid gwneud penderfyniadau anodd ac na fu dim newid i'r sefyllfa ariannol ers cael y gyllideb ddrafft ym mis Rhagfyr y llynedd.  Nododd fod 70 o feysydd arbed wedi'u nodi a allai effeithio ar rai Aelodau yn fwy nag eraill, fodd bynnag byddai'r arbedion cyffredinol o fudd i'r holl drigolion drwy sicrhau bod y cynnydd i Dreth y Cyngor yn parhau mor isel â phosibl. Diolchodd i Aelodau’r Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu am eu mewnbwn, gan nodi bod y Cabinet wedi cytuno ar yr argymhelliad a gyflwynwyd ger eu bron a oedd yn ymwneud â chynnal y casgliad gwastraff Hylendid Amsugnol.

Nododd fod aelodau'r cyhoedd yn disgwyl gwasanaeth safon aur, heb gynnydd yn Nhreth y Cyngor; fodd bynnag, mae'n rhaid i ni wneud y mwyaf o'r Setliad a gafwyd oddi wrth Lywodraeth Cymru. Cadarnhaodd fod Rebecca Evans AS. y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol wedi cytuno i gwrdd ag ef ar sail un-i-un, fodd bynnag, roedd yr amser a gynigiwyd yn cyd-daro â chyfarfod y Cyngor heddiw; bydd y cyfarfod hwn yn cael ei aildrefnu.  Nododd hefyd fod Arweinydd Cyngor Sir y Fflint, yn ystod cyfarfod diweddar o Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, wedi codi’r un pryderon â’r rheini sy’n effeithio ar Geredigion gan fod ardaloedd gwledig ar eu colled o’u cymharu ag ardaloedd mwy trefol o ran y Setliad.  

Nododd y Cynghorydd Bryan Davies fod y Cabinet wedi rhoi mandad i swyddogion sicrhau bod Treth y Cyngor yn cael ei chadw ar ei lefel isaf posibl.  Er mwyn cyflawni hyn, mae'n rhaid gwneud toriadau.  Awgrymodd amcangyfrifon cychwynnol y gallai fod yn rhaid i Dreth y Cyngor gynyddu 20% ond mae hyn bellach wedi'i ostwng i 10% ar gyfer gwasanaethau'r Cyngor, ynghyd ag ardoll yr Awdurdod Tân sy'n cyfateb i 1.1% arall.

Nododd y Cynghorydd Gareth Davies, Aelod y Cabinet dros Gyllid a Chaffael, fod 4 gweithdy cyllideb i Aelodau wedi’u cynnal yn ychwanegol at yr holl waith a wnaed gan y Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu. Ategodd sylwadau’r Arweinydd, gan ddiolch i Gadeiryddion y Pwyllgorau Trosolwg a Chraffu am arwain y trafodaethau yn ymwneud â’r gyllideb.  Nododd fod Llywodraeth Cymru wedi datgan yn agored mai ei Chyllideb Ddrafft ar gyfer 2024/25 yw’r ‘llymaf a’r fwyaf poenus ers datganoli’, a bod y gyllideb ddrafft bellach wedi’i chwblhau, gan roi cynnydd 2.9% i’r Grant Cynnal Refeniw.  Mae'r cynnydd hwn yn y cyllid craidd yn rhoi Ceredigion yn y 14^eg safle o'r 22 Awdurdod Lleol; fodd bynnag, wrth ystyried y cyllid fesul pen o'r boblogaeth, Ceredigion sy'n cael y swm isaf.

Nododd fod y pwysau a amcangyfrifir o ran costau refeniw y mae’r Cyngor yn eu hwynebu ar gyfer 2024/25 yn dod i gyfanswm o £18m, sy’n cyfateb i ffactor chwyddiant sy’n benodol i Geredigion o 10% sy’n gadael Ceredigion â diffyg yn y  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 5.

Yn dilyn pleidlais, PENDERFYNWYD:

3.1   I nodi y cymeradwywyd y symiau canlynol ar gyfer y flwyddyn 2024/25 yng nghyfarfod Cabinet y Cyngor a gynhaliwyd ar 21 Rhagfyr 2023 yn unol â rheoliadau Adran 33(5) o Ddeddf Cyllid Llywodraeth Leol 1992:

(a)     33,768.51 sef y swm a gyfrifir gan y Cyngor fel sylfaen treth y Cyngor ar gyfer yr ardal, yn unol â Rheoliadau Awdurdodau Lleol (Cyfrifo Sylfaen Treth y Cyngor) (Cymru) 1995, fel y’u diwygiwyd gan Reoliadau Awdurdodau Lleol (Cyfrifo Sylfaen Treth y Cyngor) a Threth y Cyngor (Dosbarthau Rhagnodedig ar Anheddau) (Cymru) (Diwygio) 2004.

(b)     RHAN O ARDAL Y CYNGOR

                               SYLFAEN TRETH Y CYNGOR 33,768.51

sef y symiau a gyfrifwyd gan y Cyngor, yn unol â Rheoliad 6 o Reoliadau 1995 (fel y’u diwygiwyd gan Reoliadau 2004), fel symiau Treth y Cyngor am y flwyddyn ar gyfer anheddau mewn rhannau penodol o’r ardal y mae un eitem neu fwy yn berthnasol iddynt;

3.2             I cymeradwyo’r symiau a gyfrifwyd gan y Cyngor ar gyfer y flwyddyn 2024/25 yn unol ag adrannau 32 hyd 36, Deddf Cyllid Llywodraeth Leol 1992, fel y nodir isod:-

(a) £285,511,141 sef cyfanswm y symiau a amcangyfrifwyd gan y Cyngor ar gyfer eitemau a nodir yn Adran 32(2)(a) hyd (e) o’r Ddeddf. Mae hyn yn cynnwys £180,000 o ran Rhyddhad Ardrethi Annomestig Cenedlaethol.

(b) £90,392,000 sef cyfanswm y symiau a amcangyfrifwyd gan y Cyngor ar gyfer eitemau a nodir yn Adran 32(3)(a) hyd (c) o’r Ddeddf.

(c) £195,119,141 sef swm y diffyg rhwng cyfanswm (a) uchod a chyfanswm (b) uchod, a gyfrifir gan y Cyngor fel yr anghenion cyllidebol am y flwyddyn, yn unol ag Adran 32(4) o’r ddeddf.

(d) £135,285,976 sef cyfanswm y symiau y mae’r Cyngor yn amcangyfrif a fydd yn daladwy i Gronfa’r Cyngor am y flwyddyn ar gyfer ailddosbarthu ardrethi annomestig, y grant cymorth refeniw a Chynllun Gostyngiadau’r Dreth Gyngor.

(e) £1,771.86 sef y swm a roddir o dan (c) uchod, namyn y swm a roddir o dan (d) uchod, wedi’i rannu â Sylfaen Treth y Cyngor, a gyfrifir gan y Cyngor fel swm sylfaenol Treth y Cyngor am y flwyddyn yn unol ag  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 6.

Rhoddodd y Cynghorydd Gareth Davies, Aelod y Cabinet dros Wasanaethau Cyllid a Caffael drosolwg o gynnwys yr adroddiad a nododd fod y Cabinet, yn ei gyfarfod a gynhaliwyd ar 20 Chwefror 2024, wedi ystyried yr adroddiad hwn ar Strategaeth Rheoli’r Trysorlys a Pholisi’r Ddarpariaeth Isafswm Refeniw ar gyfer 2024/ 25, gan argymell bod y Cyngor yn cymeradwyo Strategaeth Rheoli'r Trysorlys ar gyfer Benthyca a Buddsoddiadau ar gyfer 2024/25; Polisi’r Ddarpariaeth Isafswm Refeniw ar gyfer 2024/25 ac i ddirprwyo awdurdod i’r Swyddog Adran 151 mewn ymgynghoriad ag Aelod y Cabinet ar gyfer Cyllid a Chaffael, i ddiwygio Strategaeth Rheoli’r Trysorlys, a’r Rhaglen Fuddsoddi, yn ystod y flwyddyn.

Yn dilyn trafodaeth, PENDERFYNWYD:

a)    cymeradwyo Strategaeth Rheoli'r Trysorlys ar gyfer Benthyca a Buddsoddiadau ar gyfer 2024/25

b)    cymeradwyo Polisi y Ddarpariaeth Isafswm Refeniw ar gyfer 2024/25; a

c)    bod y Cyngor yn dirprwyo awdurdod i'r swyddog Adran 151, mewn ymgynghoriad ag Aelod y Cabinet ar gyfer Cyllid a Chaffael, i ddiwygio Strategaeth Rheoli’r Trysorlys, a’r Rhaglen Fuddsoddi, yn ystod y flwyddyn.