Eitem Agenda

Eglurodd y Cynghorydd Alun Williams (Aelod y Cabinet ar gyfer Gydol Oes a Llesiant) mai pwrpas yr adroddiad oedd i graffu ar ganfyddiadau’r gwaith ymgysylltu â’r cyhoedd a’r Cynllun Gweithredu oedd wedi’i ddatblygu, gan wneud argymhellion i’r Cabinet. Ar 06.12.2022, cymeradwyodd y Cabinet y dylai’r Gwasanaeth fwrw ymlaen i gynnal ymarfer ymgysylltu ac ymgynghori ehangach yn 2023 gan ganolbwyntio ar ail-lunio’r cyfleoedd o ran y gwasanaethau dydd a’r ddarpariaeth seibiant. Wrth ymgysylltu ac ymgynghori, rhoddwyd ystyriaeth fanwl i brif egwyddorion y Strategaeth Llesiant Gydol Oes ochr yn ochr â’r Strategaethau Cenedlaethol a Rhanbarthol oedd yn gysylltiedig ag Anableddau Dysgu, Plant sy’n Derbyn Gofal a chyfleoedd o ran seibiant ar sail gydol oes.

Bu i’r adolygiad ganolbwyntio ar y meysydd allweddol canlynol:-

•        Cyfleoedd o ran gwasanaethau dydd i oedolion hŷn gan gynnwys y rheiny sy’n byw gyda diagnosis o ddementia

•        Cyfleoedd o ran gwasanaethau dydd i unigolion sy’n byw ag anableddau dysgu, awtistiaeth ac anawsterau dysgu dwys a lluosog

•        Llwybrau pontio gydol oes ar gyfer y rheiny sy’n byw ag anableddau dysgu / awtistiaeth

•        Darpariaeth seibiant (dydd a phreswyl) gydol oes

Cafodd ymarfer ymgysylltu ac ymgynghori eang ei gynnal rhwng mis Mawrth a mis Awst 2023. Gwnaed y gwaith hwn gan gwmni annibynnol (Practice Solutions Limited) ac ariannwyd y gwaith drwy’r Gronfa Integreiddio Rhanbarthol. Bu ystod eang o randdeiliaid yn rhan o’r gwaith, gan gynnwys pobl oedd yn derbyn gofal seibiant a chyfleoedd dydd, teuluoedd a gofalwyr, sefydliadau darparu gwasanaethau, gweithwyr y cyngor oedd yn gweithio mewn canolfannau gofal cymdeithasol a chyfleoedd dydd, gweithwyr iechyd, pobl ag anableddau dysgu, pobl â dementia, plant a phobl ifanc a phobl oedd ag anghenion cymhleth. Dosbarthwyd arolwg i'r rhai oedd yn defnyddio gwasanaethau, eu teuluoedd, gofalwyr di-dâl eraill, staff y Cyngor a staff yn y sefydliadau oedd yn bartneriaid i’r Cyngor.

Paratowyd arolwg ar gyfer y cyhoedd a oedd ar gael ar wefan y Cyngor ac yn ystod y cyfnod ymgysylltu, cafwyd 205 o ymatebion. Ochr yn ochr â hynny, fe wnaeth Practice Solutions ymgysylltu â 206 o bobl wyneb yn wyneb ac ar-lein. Cymerodd cyfanswm o 411 o bobl ran yn yr adolygiad. Ar ôl cwblhau'r ymarferion ymgysylltu a’r ymarferion pen desg, dadansoddwyd y data a nodwyd y canfyddiadau. O'r canfyddiadau allweddol hyn datblygwyd nifer o argymhellion, er mwyn i'r Cyngor eu hystyried. Darparwyd trosolwg o’r canfyddiadau allweddol, yr argymhellion a’r camau nesaf fel y nodwyd yn yr adroddiad.

Cafodd yr aelodau gyfle i ofyn cwestiynau a gafodd eu hateb gan y Swyddogion a’r Cynghorydd Alun Williams. Dyma'r prif bwyntiau a godwyd:

·       Nodwyd na fyddai’n bosibl parhau i ddarparu gwasanaethau fel y gwnaethant dros yr 20 mlynedd diwethaf o ystyried y cynnydd mewn galw a chymhlethdod. Roedd adolygiad system gyfan o sut roedd gwasanaethau’n cael eu darparu, ac roedd yr holl gyfleoedd ac asedau’n cael eu hystyried er mwyn sicrhau’r budd mwyaf i gymunedau lleol a byddai cynllun cadarn yn cael ei roi ar waith. Roedd llawer o awdurdodau lleol eraill wedi cwblhau taith debyg neu ar daith debyg, ac felly byddent yn gallu dysgu gan eraill.

·       Roedd staff sy'n gweithio yn y Canolfannau yn cael eu hystyried yn hanfodol a byddent yn ganolog i symud y rhaglen waith yn ei blaen. Byddai staff yn parhau mewn rolau tebyg tra byddai eraill yn cael hyfforddiant pellach a fyddai'n eu galluogi i ddarparu ystod ehangach o wasanaethau.

·       Cydnabuwyd y gallai newid fod yn anodd i ddefnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr a staff ac felly roedd ymgysylltu ac ymgynghori’n barhaus yn allweddol.

·       Roedd yr aelodau’n gwerthfawrogi lefel y manylder yn yr adroddiad a phwysigrwydd y gwasanaeth i gymunedau lleol. Awgrymwyd Gweithdy Aelodau yn un o’r canolfannau gwasanaeth lle gallent o bosibl gwrdd â defnyddwyr y gwasanaeth/staff. Teimlai'r aelodau y byddai hyn yn eu galluogi i gael gwell dealltwriaeth o wasanaethau seibiant a gwasanaethau dydd.

·       Cydnabuwyd ei bod yn anodd ymgysylltu â’r cyhoedd mewn ymgynghoriadau, fodd bynnag, o’r 411 o ymatebion, cafwyd ymatebion trylwyr o ansawdd uchel.

·       Teimlai'r aelodau ei bod yn drueni nad oedd Awel Deg yn Llandysul yn cael ei defnyddio ar hyn o bryd.

Yn dilyn cwestiynau gan Aelodau’r Pwyllgor, cytunwyd i nodi’r adroddiad ac argymell i’r Cabinet:

1.     Bod gweithdy yn cael ei drefnu yn gynnar yn 2024 ar gyfer Aelodau’r Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cymunedau Iachach:

• Fel rhan o’r gweithdy hwn, bydd cyflwyniad yn cael ei roi i’r Aelodau am leoliadau’r Canolfannau a’r gwasanaethau a gynigir ar hyn o bryd.
• Y gobaith yw y bydd modd cynnal y Gweithdy yn un o Ganolfannau’r Awdurdod.

2.     Bod y Cabinet yn cytuno i fwrw ymlaen â’r gwaith o ail-lunio’r gwasanaethau dydd a’r ddarpariaeth seibiant yn unol â’r Strategaeth Gydol Oes a Llesiant a’r ffactorau cenedlaethol sy’n sbarduno newid.

Diolchodd y Cynghorydd Alun Williams a'r Cadeirydd i'r Swyddogion a fu'n ymwneud â'r gwaith.