Eitem Agenda

Cyfarfu Aelodau’r Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cymunedau sy’n Dysgu i ystyried y cyllidebau ar gyfer y gwasanaethau sydd o fewn cylch gwaith y Pwyllgor, ynghyd ag ystyried yr argymhellion canlynol:

1.    Ystyried sefyllfa gyffredinol y gyllideb fel y dangosir yn yr adroddiad ar y gyllideb yn Atodiad A. 

2.    Ystyried elfennau perthnasol y pwysau o ran costau ar y gyllideb, sef cyfanswm o £22.2m ar draws yr holl wasanaethau.

3.    Ystyried elfennau perthnasol y cynigion ar gyfer gwneud arbedion yn y gyllideb, sef cyfanswm o £8.9m ar draws yr holl wasanaethau.

4.    Ystyried elfennau perthnasol y cynigion ynghylch ffioedd a chostau.

5.    Ystyried y 4 opsiwn a amlinellir yn Argymhelliad 3a) i 3d) o adroddiad Cabinet 24/01/23, sef:

3a)   Cynnydd o 6.3% yn Nhreth y Cyngor (gan gynnwys 1.3% mewn perthynas â’r cynnydd arfaethedig yn Ardoll yr Awdurdod Tân) a gofyniad cyllidebol o £179.627m ar gyfer 23/24, a fyddai’n darparu cyfraniad is tuag at Bwysau Costau Cyllidebau Dirprwyedig Ysgolion.

3b)   Cynnydd o 7.3% yn Nhreth y Cyngor (gan gynnwys 1.3% mewn perthynas â’r cynnydd arfaethedig yn Ardoll yr Awdurdod Tân) a gofyniad cyllidebol o £180.101m ar gyfer 23/24.

3c)   Cynnydd o 8.3% yn Nhreth y Cyngor (gan gynnwys 1.3% mewn perthynas â’r cynnydd arfaethedig yn Ardoll yr Awdurdod Tân) a gofyniad cyllidebol o £180.576m ar gyfer 23/24, a fyddai’n darparu cyfraniad uwch tuag at Bwysau Costau Cyllidebau Dirprwyedig Ysgolion.

3d)   Cynnig opsiwn arall yn ychwanegol at Argymhellion 3a) i 3c) i ddarparu cynnydd penodol at ddiben penodol, ar yr amod bod unrhyw opsiwn yn cael ei ystyried yn ystod y cyfarfodydd a gynhelir i graffu ar y gyllideb a bod y Swyddog Adran 151 yn cael digon o amser ymlaen llaw i fodelu’r effaith yn llawn ac i roi ei farn ar ei gadernid.

6.    Darparu unrhyw adborth priodol arall ar y gyllideb ddrafft ar gyfer 23/24 i’r Cabinet.

Cafodd y Pwyllgor gyflwyniadau gan Arweinydd y Cyngor (y Cynghorydd Bryan Davies), yr Aelod Cabinet dros Gyllid a Chaffael (y Cynghorydd Gareth Davies) a’r Swyddog Arweiniol Corfforaethol: Cyllid a Chaffael (Duncan Hall). Yna cyflwynodd yr Aelod Cabinet priodol yr eitemau yn y gyllideb sy’n berthnasol ar gyfer y meysydd gwasanaeth sydd o fewn cylch gwaith y Pwyllgor. Rhoddwyd cyfle i’r Aelodau ofyn cwestiynau a atebwyd yn eu tro gan yr Aelodau Cabinet a/neu’r Uwch Swyddogion.

Argymhellion:

Cytunodd y Pwyllgor ar y canlynol:

1. Roedd wedi ystyried sefyllfa gyffredinol y gyllideb fel y dangosir yn yr adroddiad ar y gyllideb yn Atodiad A. 
2. Roedd wedi ystyried elfennau perthnasol y pwysau o ran costau ar y gyllideb sydd o fewn cylch gwaith y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu hwn.
3. Roedd wedi ystyried elfennau perthnasol y cynigion ar gyfer gwneud arbedion yn y gyllideb sydd o fewn cylch gwaith y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu hwn.
4. Roedd wedi ystyried elfennau perthnasol y cynigion ynghylch ffioedd a chostau sydd o fewn cylch gwaith y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu hwn.
5. Pleidleisiodd rhan fwyaf Aelodau’r Pwyllgor o blaid cynnydd o 7.3% yn Nhreth y Cyngor. Felly mae’r Pwyllgor yn argymell cynnydd o 7.3% yn Nhreth y Cyngor ar gyfer 2023/2024, sef opsiwn 3b) yn yr argymhellion:

3b)   Cynnydd o 7.3% yn Nhreth y Cyngor (gan gynnwys 1.3% mewn perthynas â’r cynnydd arfaethedig yn Ardoll yr Awdurdod Tân) a gofyniad cyllidebol o £180.101m ar gyfer 23/24.

6. Cytunwyd i argymell y canlynol i’r Cabinet: os bydd rhagor o arian ar gael oddi wrth Lywodraeth Cymru ac nad oes amodau ynghlwm wrtho, dylid neilltuo’r arian hwnnw ar gyfer ysgolion.