Eitem Agenda
Adroddiad ar Gydnabyddiaeth Ariannol i Aelodau 2022/23 - materion a gyfeiriwyd gan y Cyngor i'w hystyried
Cofnodion:
Cyflwynodd y
Swyddog Arweiniol Corfforaethol: Gwasanaethau Democrataidd adroddiad i’r
Pwyllgor, yn nodi bod y Rhestr Cydnabyddiaeth Ariannol i Aelodau 2022/23 wedi ei
chymeradwyo gan y Cyngor ar 20 Mai 2022 ac eithrio pwyntiau bwled 6 a 7 ym
mharagraff 8 yr adroddiad eglurhaol sy’n ymwneud â phresenoldeb rhithiol
Cynghorwyr nad ydynt yn Aelodau o’r Pwyllgor a sicrhau hawl o flaen llaw i fynd
i gynadleddau, seminarau, cyfarfodydd allanol a digwyddiadau hyfforddi; a
pharagraff 15.1 y Rhestr sy’n ymwneud â sicrhau hawl o flaen llaw i aros dros
nos. Cafodd y materion uchod eu cyflwyno
i’r Pwyllgor Gwasanaethau Democrataidd eu hystyried.
Nodwyd bod y
Cyngor wedi buddsoddi mewn cyfarpar i hwyluso presenoldeb rhithiol, gan roi cam
1 ar waith yn unol â Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021, ac y
byddai cam 2 yn cynnwys ap a fyddai’n gwneud y system yn fwy effeithiol, ac yn
goresgyn problemau technegol cynnar.
Yn ystod cyfarfod
y Cyngor a gynhaliwyd ar 23 Medi 2021, ymrwymodd y Cyngor i fod yn Gyngor
Amrywiol. Mae’r hyblygrwydd a gynigir
gan bresenoldeb rhithiol yn hwyluso hynny i ystod ehangach o Aelodau. Cafodd hyn ei hyrwyddo o fewn Llyfryn
Gwybodaeth i Ymgeiswyr sydd wedi bod o fudd i nifer o Gynghorwyr.
Mae’r Cyngor wedi
ymrwymo hefyd i leihau ei ôl troed carbon.
Bydd y ffaith bod llai o deithio’n digwydd yn gymorth i sicrhau hyn.
Nodwyd hefyd y bydd arbedion ariannol o ganlyniad i lai o deithio.
Nodwyd bod
paragraff 15.1 y Rhestr wedi bod ar waith er 2017 er mwyn sicrhau gwerth am
arian drwy’r gwasanaethau caffael yn yr achosion hynny lle bo cyfiawnhad dros
deithio.
Pwysleisiodd
aelodau pa mor bwysig oedd arwain drwy esiampl, gan nodi mai cyfarfodydd hybrid
yw’r ffordd ymlaen ac y dylid annog llai o deithio, fodd bynnag roedd pryderon
y byddai hi’n anodd i aelodau newydd ddod i adnabod ei gilydd ac adeiladu
perthynas â’i gilydd heb iddynt fod yn eistedd o amgylch bwrdd gyda’i gilydd. Nodwyd bod Aelodau’r Senedd fel rheol yn
bresennol mewn cyfarfodydd wyneb yn wyneb, fodd bynnag byddai llai o amser
teithio yn golygu y gallai aelodau dreulio mwy o amser yn eu hetholaethau
unigol. Nodwyd hefyd fod lle i wella
materion technegol o ran sicrhau nad yw Aelodau’n colli cysylltiad â
chyfarfodydd oherwydd nad yw lled y band yn ddigon eang a materion technegol
eraill. Nododd Aelodau hefyd y byddent o
bosibl am fynychu cyfarfodydd pwyllgorau nad ydynt yn aelodau ohonynt er mwyn
cael darlun llawnach o faterion oedd yn effeithio ar eu hetholwyr.
Cadarnhaodd
Eifion Evans, y Prif Weithredwr, y byddai Aelodau yn gallu bod yn bresennol yn
rhithiol mewn cyfarfodydd o’r fath, fodd bynnag, ni fyddent yn gymwys i hawlio
costau teithio ar gyfer cyfarfodydd pwyllgorau nad ydynt yn aelodau ohonynt,
oherwydd y dulliau eraill posibl sydd ar gael erbyn hyn o ymuno â
chyfarfodydd. Mae gweithwyr y Cyngor
eisoes wedi eu herio i ddynodi arbedion yn y maes hwn, er mwyn gallu canolbwyntio ar wasanaethau rheng flaen.
Nododd nifer o
Aelodau nad ydynt yn hawlio costau teithio am resymau personol ac o ran
egwyddor, gan eu bod yn ei hystyried yn fraint cynrychioli eu wardiau. Fodd bynnag, os mai’r nod yw hybu Cyngor
Amrywiol, yna mae’n rhaid cydnabod y byddai angen i rai Aelodau hawlio
tâl. Dywedwyd hefyd ei bod hi’n bwysig
annog Aelodau i ymroi i’r system hybrid, er mwyn sicrhau nad yw pobl eraill yn
teimlo’n gyndyn o ymroi i’r dull hwn o gyfathrebu.
Gofynnodd Aelodau
hefyd ynglŷn â chael mynediad at Office 365 drwy gyfrwng dyfeisiau
technolegol eraill, megis i-ffôn ac Android a hefyd gofynnwyd am y protocolau
ar gyfer presenoldeb rhithiol mewn cyfarfodydd. Nodwyd y byddai pob Aelod yn derbyn
canllawiau diwygiedig.
Yn dilyn trafodaeth, cytunwyd i argymell y diwygiadau canlynol i’r
Cyngor. Mae’r diwygiadau wedi eu nodi
mewn print trwm:
·
Paragraff 8; pwyntiau bwled 6 a 7 yr adroddiad
eglurhaol:
“Yn unol â Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021, bydd y Cyngor
yn cynnal cyfarfodydd hybrid, sy’n golygu na fydd angen i’r holl Gynghorwyr fod
yn bresennol yn Siambr y Cyngor er mwyn mynychu cyfarfodydd. Dylai’r rheini nad
ydynt yn aelodau o’r Pwyllgor perthnasol neu a wahoddir yn benodol i fod yn
bresennol gael eu hannog
i ymuno â’r cyfarfodydd o bell.
“Cyn trefnu presenoldeb wyneb yn wyneb mewn cynadleddau, seminarau,
cyfarfodydd allanol a digwyddiadau hyfforddi, dylid
cysylltu â’r Swyddog Arweiniol
Corfforaethol: Gwasanaethau Democrataidd o flaen llaw i wneud yn siŵr
bod darpariaeth yn y gyllideb a bod yn angen mynychu wyneb yn wyneb.”
· Paragraff 15.1 y Rhestr – Ni argymhellwyd unrhyw newidiadau i’r
paragraff hwn, oherwydd ei fod wedi ei gynnwys yn y Rhestr Cydnabyddiaeth
Ariannol i Aelodau ers 2017.
· Rhestr 2, Dyletswyddau cymeradwy, y paragraff cyntaf i’w newid fel a
ganlyn, yn unol â pharagraff 8, pwynt bwled 7 yr adroddiad eglurhaol:
“Dylai Cynghorwyr gysylltu â’r Swyddog Arweiniol Corfforaethol: Gwasanaethau
Democrataidd, os ydynt yn bwriadu hawlio costau
teithio a threuliau am fod yn bresennol wyneb yn wyneb mewn cynadleddau,
seminarau, cyfarfodydd allanol a digwyddiadau hyfforddi er mwyn gwneud yn siŵr bod darpariaeth yn y gyllideb a bod angen
mynychu wyneb yn wyneb.”
Dogfennau ategol: