Eitem Agenda

Dywedodd Mr Russell Hughes-Pickering, Swyddog Arweiniol Corfforaethol: Economi ac Adfywio fod y Grŵp Annibynnol wedi cyflwyno papur i’r Pwyllgor ar 29 Tachwedd 2021 yn amlinellu gweledigaeth ynghylch creu llwybr i Genhedlaeth Ifanc Ceredigion berchen ar eu tŷ eu hunain. Roedd y

weledigaeth wedi'i drafftio mewn ymateb i'r sefyllfa economaidd sy'n wynebu pobl ifanc Ceredigion a'r diffyg cyfleoedd i'w galluogi i brynu eu cartref cyntaf ac aros yn eu cymunedau eu hunain.

Mewn cyfarfod a gynhaliwyd ym mis Tachwedd 2021, cyflwynwyd tystiolaeth i’r Aelodau i ddangos mai cyfyngedig oedd y cyfleoedd i bobl ifanc allu prynu eu cartref cyntaf oherwydd yr economi yng Ngheredigion. Roedd y Pwyllgor yn gefnogol i’r cynnig a chytunwyd y byddai’r ‘Weledigaeth ynghylch creu llwybr i Genhedlaeth Ifanc Ceredigion berchen ar eu tŷ eu hunain’ yn cael ei throsglwyddo i’r swyddogion perthnasol fel y gallent weithio ar ymarferoldeb y cynllun. Byddai’r Swyddogion wedyn yn dychwelyd i’r Pwyllgor gyda'u hargymhellion cyn y byddai argymhellion yn cael eu cyflwyno gerbron y Cabinet a'r Cyngor. Petai'r cynllun yn cael ei gymeradwyo gan y Cabinet/Cyngor, byddai'r opsiwn ariannu a ffefrir yn cael ei fodelu i mewn i’r broses flynyddol o bennu’r gyllideb.

Dywedwyd bod Grŵp Gorchwyl a Gorffen Premiwm Treth y Cyngor a oedd yn cynnwys Cynghorwyr a Swyddogion wedi cytuno’n unfrydol yn y cyfarfod ar 26 Ionawr 2022 i argymell a chefnogi’r cynnig tai lleol a gyflwynwyd i’r Pwyllgor.

Ystyriwyd cynnwys yr adroddiad a oedd yn rhoi amlinelliad manwl o’r Prif Bwyntiau yn y Weledigaeth, Arfarniad o’r Cynnig a’r Casgliadau.

Gofynnodd yr Aelodau gwestiynau am gynnwys yr adroddiad a atebodd y swyddogion y cwestiynau hynny. Trafododd y Pwyllgor amrywiol faterion a chyfleoedd y byddai modd i’r weinyddiaeth newydd eu hystyried a’u datblygu ymhellach ar ôl yr etholiadau lleol ym mis Mai 2022. Cafwyd consensws bod y cynigion yn briodol fel cam cyntaf cynllun hirdymor i gefnogi pobl ifanc yng Ngheredigion.

CYTUNWYD argymell y canlynol i’r Cyngor:-

1.bod penderfyniad y Cyngor 24/3/16 Cofnod 12) Adroddiad y Dirprwy Brif Weithredwr ar Bremiymau Treth y Cyngor ar gyfer cartrefi gwag hirdymor ac ail gartrefi, pwynt 4 yn cael ei ddiwygio fel a ganlyn:

“4) a) Lefel Premiwm Ail Gartrefi Treth y Cyngor a godir i’w phennu ar 25% (yn dod i rym o 1 Ebrill 2017), a, b) bod yr holl arian a godir o Bremiwm 25% Ail Gartrefi Treth y Cyngor (net o ad-daliadau Treth y Cyngor), yn cael ei glustnodi a'i ddefnyddio i gefnogi'r Cynllun Tai Cymunedol.”

2. bod yr holl arian a godir o Bremiwm 25% Ail Gartrefi Treth y Cyngor rhwng y cyfnod 1/4/17 i 31/3/22 (net o ad-daliadau Treth y Cyngor), yn cael ei glustnodi a'i ddefnyddio i gefnogi'r Cynllun Tai Cymunedol.

3. bod yr holl arian a godir o Bremiwm 25% Ail Gartrefi Treth y Cyngor o 1/4/22 (net o ad-daliadau Treth y Cyngor), yn cael ei glustnodi a'i ddefnyddio i gefnogi'r Cynllun Tai Cymunedol.

4. o 1/4/22, bod yr holl arian a godir o Bremiwm 25% Cartrefi Gwag Treth y Cyngor (net o ad-daliadau Treth y Cyngor), yn cael ei glustnodi a'i ddefnyddio i gefnogi'r Cynllun Tai Cymunedol.

5. bod penderfyniad y Cyngor 16/3/17 cofnod 8)b) Premiymau Treth y Cyngor ar Ail Gartrefi yn cael ei ddiddymu.

6. bod manylion elfen rhannu ecwiti o'r cynllun yn cael eu paratoi a'u cytuno o fewn 12 mis i benderfyniad y Cyngor a bod gwaith yn parhau ar yr opsiynau eraill.

7.bod y posibilrwydd o sefydlu Cynllun Budd Cymunedol yn cael ei ohirio am flwyddyn.

Ar ôl ystyried hyn oll, cytunodd Aelodau’r Pwyllgor i argymell bod y Cabinet yn cytuno i bwyntiau 1,2,3,4,5, 6 a 7 uchod, cyn i’r mater fynd gerbron y Cyngor.

Diolchodd y Cadeirydd i’r Swyddogion am yr adroddiad cynhwysfawr ac am eu cefnogaeth yn ystod y broses hon.