Eitem Agenda

Cyflwynodd Cathryn Morgan gofnodion cyfarfod Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Ceredigion a gynhaliwyd ar 17 Medi 2021. 

      Cyflwynodd Rob Starr a Caitlin Theodorou yr Asesiad Drafft o Lesiant Lleol.    Dywedodd Rob Starr wrth Aelodau’r Pwyllgor fod yr Asesiad drafft o Lesiant Lleol wedi’i baratoi er mwyn cyfrannu at y gwaith o baratoi Cynllun Llesiant Lleol Ceredigion 2023-28. Byddai’r Cynllun yn nodi sut y byddai’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus yn gwella llesiant Ceredigion a’i chymunedau dros y 5 mlynedd nesaf gan amlinellu’r hyn sy’n bwysig i’r bobl a’r cymunedau yng Ngheredigion. Roedd y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus wedi cymeradwyo’r asesiad drafft fel y gellid ymgynghori yn ei gylch ac roedd y Bwrdd ar y trywydd iawn i gyhoeddi’r Asesiad terfynol ym mis Mawrth 2022.

      Ar ôl hynny, amlinellodd Rob Starr a Caitlin Theodorou y prif themâu a chanfyddiadau hyd yma a oedd fel a ganlyn:

·         Digideiddio – adroddwyd bod hon yn flaenoriaeth uchel, yn fwy felly gan fod mwy o bobl bellach yn gweithio o gartref ac o bell;

·         Fforddiadwyedd tai – adroddwyd bod hyn yn flaenoriaeth uchel, yn fwy felly gan fod prisiau tai wedi cynyddu yn ystod y pandemig;

·         Tlodi (tlodi mewn gwaith a thlodi plant) – Ceredigion welodd yr ail gynnydd uchaf mewn tlodi plant yng Nghymru ac felly roedd angen monitro hyn yn ofalus;

·         Newid yn y boblogaeth – bu gostyngiad yn nifer y bobl sydd yn yr oedran gweithio a chynnydd yn nifer y bobl hŷn. Gallai hyn arwain at fwy o anghenion cymhleth a phwysau ar ein gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol;

·         Yr Amgylchedd – roedd newid hinsawdd a diogelu’r amgylchedd yn bwysig, yn enwedig i blant;

·         Anghenion iechyd y dyfodol – Nodwyd y byddai cael gwasanaethau hamdden o ansawdd gwell a sicrhau gwell mynediad iddynt yn cynorthwyo lles ac iechyd meddwl yr unigolyn;

·         Rôl diwylliant – nodwyd bod hyn yn bwysig er y cafwyd gostyngiad yn nifer y bobl sy’n cymryd rhan mewn gweithgareddau celfyddydol a threftadaethol    ychydig cyn pandemig COVID-19. Serch hynny, roedd canlyniadau’r ymgysylltu yn dangos tystiolaeth bod unigolion yn gwerthfawrogi’n fawr                      rôl diwylliant yn eu bywydau;

·         Y Gymraeg – roedd y dystiolaeth yn dangos bod nifer y siaradwyr Cymraeg yn y Sir yn parhau i gynyddu.

Aeth Caitlin Theodorou yn ei blaen i esbonio camau nesaf y broses hon:

·         Cyfnod ymgynghori – 8 wythnos (disgwyl iddo ddechrau’n fuan iawn);

·         Ymgynghoriad i barhau tan Ionawr 2022;

·         Gofyn i bawb roi adborth ac ymateb;

·         Cyflwyno’r Asesiad Terfynol i’r Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus ar 7 Mawrth 2022.

       Wrth ymateb i gwestiynau a phryderon yr Aelodau, yn benodol y pryderon ynghylch tlodi a thai, cadarnhawyd bod angen gwneud rhagor o waith ymchwil   cyn cwblhau’r ddogfen. 

       Yn dilyn trafodaeth, cytunodd yr Aelodau i’r argymhellion canlynol:

1.    Derbyn cofnodion drafft cyfarfod Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Ceredigion a gynhaliwyd ar 17 Medi 2021; a

2.    Derbyn yr Asesiad drafft o Lesiant Lleol sy’n destun ymgynghoriad cyhoeddus ar hyn o bryd.

      Diolchodd y Cadeirydd i Diana, Rob, Caitlin, Mari ac Arweinydd y Cyngor am yr adroddiad manwl.