Eitem Agenda

Daeth y Cynghorydd Alun Williams, Aelod Cabinet, i’r cyfarfod i roi’r diweddaraf am y cynnydd a wnaed o ran y camau gweithredu a nodwyd yn y Cynllun Gweithredu Sero Net. Roedd Bethan Lloyd Davies a Lyndon Griffiths yn bresennol i ateb unrhyw gwestiynau gan yr Aelodau.

Gwelwyd gostyngiadau mewn allyriadau ym mhob maes gwasanaeth yn ystod 2020/21, o gymharu â'r blynyddoedd ariannol blaenorol. Roedd hyn yn cyfateb i ostyngiad cronnol o 28.77% yn erbyn targed o 15% rhwng 2017/18 a 2020/21.

Dywedwyd bod y gostyngiad mwyaf nodedig yn ymwneud â milltiroedd busnes (teithio a wnaed gan staff yn eu cerbydau eu hunain), sef gostyngiad o 71.96% o gymharu â'r flwyddyn ariannol flaenorol. Gwariodd yr Awdurdod £1,322,919 yn llai ar ynni yn 2020/21 nag a wnaeth yn 2019/2020.

Adroddwyd bod yr Awdurdod wedi derbyn dau grant, a fyddai’n cael eu defnyddio i ystyried y posibilrwydd o gynyddu’r seilwaith ar gyfer gwefru cerbydau trydan yn y sir.

Roedd  Cyngor Sir Ceredigion eisoes yn caffael trydan ‘gwyrdd’ drwy’r contract trydan corfforaethol. Roedd lle pellach i edrych ar gaffael nwy 'gwyrdd', yn ogystal â thanwyddau hylifol (e.e. LPG neu fiodiesel). Er nad oedd llawer o fudd o ran y ffigurau cyfrifyddu carbon, gellid ei ystyried yn arfer orau i sicrhau bod y cyfleustodau rydym yn eu defnyddio yn dod o ffynonellau cynaliadwy 'gwyrdd'.

Roedd adolygiad asedau tir a gynhaliwyd gan Wasanaeth Ynni Llywodraeth Cymru wedi ystyried amrywiol safleoedd ar gyfer ynni adnewyddadwy. Roedd y rhain yn bennaf yn destun cyfyngiadau sylweddol o ran y grid. Fodd bynnag, tynnodd hyn sylw at y ffaith y byddai angen sicrhau bod y gosodiadau adnewyddadwy o faint digonol a bod y lleoliadau'n cael eu dewis yn ddibynnol ar eu gallu i ddefnyddio'r ynni a gynhyrchir ar y safle.

Roedd maes parcio Canolfan Rheidol wedi'i nodi fel lleoliad posib ar gyfer canopïau solar ac roedd hyn yn cael ei archwilio ar hyn o bryd. 

Roedd ynni adnewyddadwy hefyd yn cael ei gyflwyno fel mater o drefn fel rhan o waith adnewyddu adeiladau a hefyd rhaglen Ysgolion yr 21ain Ganrif. Fel rhan o’r rhaglen, wrth ystyried adeiladu ysgolion newydd, bydd Cyngor Sir Ceredigion yn gweithio tuag at ddatgarboneiddio ac adeiladau sero-net. Roedd gan yr estyniad newydd yn Ysgol Llwyn yr Eos y potensial i ddod yn adeilad sero-net cyntaf y Cyngor. Gosodwyd gwresogi o’r ddaear a phaneli solar fel rhan o'r cynllun a'r gobaith oedd y byddai hyn yn gosod meincnod ar gyfer gwaith adeiladu a fyddai’n cael ei wneud gan yr awdurdod yn y dyfodol.

Dywedodd y swyddogion eu bod wrthi ar hyn o bryd yn cyfrifo’r ôl-troed carbon yn ei gyfanrwydd a byddai’r wybodaeth honno ar gael pan fyddent yn rhoi’r diweddariad nesaf.

Gofynnodd yr Aelodau nifer o gwestiynau ac atebwyd y cwestiynau hynny yn eu tro gan yr Aelod Cabinet a’r Swyddogion.

Cytunodd Aelodau’r Pwyllgor nodi’r cynnydd a wnaed o ran y camau a amlinellir yn y Cynllun Gweithredu Sero-net. Diolchodd y Cadeirydd i’r Swyddogion a'r Aelod Cabinet am gyflwyno’r wybodaeth.