Eitem Agenda

Y Gwasanaeth Cerdd: Defnyddio Darpariaeth Rithiol yn y Dyfodol

Cofnodion:

Ers y cyfnod clo cyntaf ym mis Mawrth 2020 roedd Gwasanaeth Cerdd Ceredigion wedi parhau i gyflwyno gwersi offerynnol/lleisiol ar blatfform Microsoft Teams gyda'r nod o sicrhau bod disgyblion yn parhau i ymgysylltu â thiwtoriaid a gwneud cynnydd ar eu siwrnai ddysgu gerddorol.

 

Y gwasanaeth oedd y cyntaf yng Nghymru i ddarparu gwersi rhithiol, felly bu’n arwain yn y sector, ac yn sgil hynny mae’r Gwasanaeth, dan arweiniad Gareth Lanagan o brosiect e-sgol, wedi bod yn rhoi hyfforddiant a chymorth i wasanaethau cerddoriaeth eraill ledled Cymru. Gweithiodd staff y Gwasanaeth Cerdd yn ddiflino i addasu i’r ffyrdd newydd o weithio, gan ddysgu i ddefnyddio'r gwahanol blatfformau a oedd eu hangen i gyflwyno gwersi ar-lein – e.e. Flip Grid a Teams. Roedd y ddarpariaeth rithiol yn sicrhau bod disgyblion yn gallu parhau i ymgysylltu a pharhaodd tua 55% o’r disgyblion â'u hastudiaethau.

 

Dywedwyd wrth yr Aelodau fod sicrhau darpariaeth rithiol drwy gydol y cyfnod rhwng mis Mawrth 2020 a mis Mawrth 2021 wedi bod yn orchest fawr i'r Gwasanaeth. Mewn cymhariaeth, roedd Awdurdodau Lleol eraill wedi lleihau eu darpariaeth yn sylweddol gyda rhai'n rhoi’r gorau i holl ddarpariaeth eu gwasanaethau cerdd yn ystod y cyfnodau clo. 

 

Niferoedd:

 

Roedd 665 o ddisgyblion wedi cael eu tiwtora yn ystod y flwyddyn:

 

Llinynnau 91

Chwythbrennau 144

Pres 139

Piano 135

Offerynnau taro 53

Llais 64

Telyn 14

Mewn cymhariaeth, roedd y niferoedd ar gyfer y flwyddyn flaenorol fel a ganlyn:

 

Llinynnau 356

Chwythbrennau 196

Pres 315

Piano 57

Offerynnau taro 104

Llais 98

Telyn 55

 

Wrth adolygu'r flwyddyn ddiwethaf a chynllunio ar gyfer y dyfodol, roedd y Gwasanaeth yn cydnabod y rhinweddau a’r heriau canlynol o ran y ddarpariaeth rithiol:

 

Rhinweddau

 

Ø  Roedd y Gwasanaeth Cerdd yn gallu parhau i ymgysylltu â disgyblion

Ø  Parhad a dilyniant i ddisgyblion

Ø  Arbrofi gyda syniadau arloesol megis Taith Rithiol Peri – cyflwyniad i wersi

offerynnol/lleisiol gan gyrraedd nifer fawr o ddisgyblion mewn un sesiwn

Ø  Arbedion o ran y gyllideb a'r amser a dreulir yn teithio o un lleoliad i'r llall

Ø  Roedd prosiect West End of Wales wedi dangos sut y gallai perfformiadau                      ar-lein hyrwyddo'r Gwasanaeth Cerdd a chyrraedd cynulleidfaoedd newydd

 

Heriau

 

Ø  Gallai’r cysylltiad â'r we, gan gynnwys ansawdd sain gwael, beri trafferthion i

ddisgyblion a thiwtoriaid

Ø  Anawsterau wrth diwnio offerynnau – offerynnau llinynnol yn arbennig

Ø  Anawsterau wrth gyfeilio o achos oedi ar-lein

Ø  Anawsterau wrth atgyweirio offerynnau

Ø  Dim gwaith grŵp/ensemble/cyngherddol a'r ymwneud cymdeithasol cysylltiedig sy'n annog cynnydd

Ø  Anawsterau i ddechreuwyr heb yr hyfforddiant a'r cyflwyniad ymarferol sy’n

angenrheidiol ar y cychwyn

Ø  Roedd creu perfformiadau ar-lein, megis perfformiadau prosiect West End of Wales, yn gofyn am fewnbwn technolegol sylweddol ac arbenigedd allanol   

 

Ffactorau a ystyrir wrth fynd ymlaen

Gan gydnabod bod y Gwasanaeth wedi addasu'n dda ac wedi edrych ar ffyrdd newydd ac arloesol o gyflwyno’i ddarpariaeth, dywedwyd y byddai’r Gwasanaeth Cerdd a'r Rheolwr Corfforaethol dros Ddiwylliant yn ystyried y canlynol wrth fynd ymlaen: 

 

·           Pan fydd yn ddiogel ac yn ddefnyddiol gwneud hynny, ailddechreuir y ddarpariaeth wyneb yn wyneb mewn ysgolion gan alluogi'r Gwasanaeth i ailadeiladu’r niferoedd i fel yr oedd cyn y pandemig ac ailgychwyn ensembles ysgolion.

·           Gellid cynnig darpariaeth rithiol i ysgolion ar adegau penodol fel arbrawf yn y lle cyntaf. Byddai hyn yn helpu gydag anawsterau o ran yr amserlen yn sgil gweithgareddau eraill yr ysgolion megis gwibdeithiau, arholiadau TGAU a Safon Uwch ac ati.

·           Drwy ddarpariaeth rithiol gallai'r Gwasanaeth Cerdd gyrraedd y gymuned yn ehangach e.e. Cartrefi Gofal, Grwpiau Cymunedol Gwledig, Wardiau Ysbytai. Byddai modd darparu perfformiadau wedi'u recordio ymlaen llaw neu berfformiadau sy’n cael eu ffrydio yn fyw a hynny fel cyngherddau amser cinio neu gyngherddau gyda'r nos.

·           Gellid creu cyfres o arddangosiadau wedi'u recordio ymlaen llaw, megis Taith Rithiol Peri, a'u darparu i ysgolion neu rieni gan alluogi'r Gwasanaeth Cerdd i estyn allan i ragor o ddisgyblion posib.

·           Er mwyn galluogi'r gwasanaeth i ddarparu darpariaeth rithiol o ansawdd uchel, byddai angen iddi oresgyn rhai o'r anawsterau cysylltedd a buddsoddi mewn offer hanfodol.

 

I gloi, dywedwyd y byddai’r ddarpariaeth rithiol yn parhau i gael ei defnyddio yn y dyfodol ar gyfer hyfforddiant un i un a pherfformiadau, yn enwedig wrth i'r bygythiad o ragor o achosion Coronafeirws barhau. Er bod y ddarpariaeth rithiol wedi bod yn llwyddiant, ni allai ddisodli dylanwad a phwysigrwydd tiwtora wyneb yn wyneb. Felly, byddai’r Gwasanaeth Cerdd yn ceisio datblygu model cyfunol at y dyfodol, gan gyfuno darpariaeth rithiol a darpariaeth wyneb yn wyneb er mwyn sicrhau'r profiad dysgu gorau posib i'r disgyblion. 

Yn dilyn cwestiynau o’r llawr, CYTUNWYD i nodi’r adroddiad a gyflwynwyd a llongyfarch y gwasanaeth ar ei lwyddiant a’i frwdfrydedd yn ystod y cyfnod anodd hwn.

Dogfennau ategol: