Agenda a Chofnodion

  Ymddiheurodd y Cynghorwyr Elaine Evans, Dan Potter a Mark Strong

  am nad oedd modd iddynt fod yn bresennol yn y cyfarfod.  

  Ymddiheurodd Lowri Edwards, Swyddog Arweiniol Corfforaethol: Gwasanaethau Democrataidd am nad oedd modd iddi fod yn bresennol yn y cyfarfod.

Ni ddatgelwyd dim Buddiannau Personol/ Buddiannau sy’n Rhagfarnu.

             Rhoddodd y Cynghorydd Rowland Rees-Evans, Cadeirydd y Pwyllgor, fraslun o weithdrefn y cyfarfod a chroesawodd i’r cyfarfod Arweinydd y Cyngor - y Cynghorydd Ellen ap Gwynn ynghyd â’r Aelodau o’r Cabinet a Swyddogion.

Bu i Arweinydd y Cyngor, y Cynghorydd Ellen ap Gwynn gyflwyno’r adroddiad am

gyllideb ddrafft 2022/23 a’r rhaglen gyfalaf tair blynedd, gan esbonio mai setliad dros dro yw hwn a bod disgwyl y setliad terfynol ar 1 Mawrth, 2022. Cyfanswm y setliad refeniw, a elwir yn Gyllid Allanol Cyfun, a ddyrannwyd i Geredigion ar gyfer 2022/23 yw £119.419m,  o gymharu â £110.006m yn 2021/22 (wedi'i addasu ar gyfer trosglwyddiadau) sef cynnydd o 8.6%. Mae Cymru gyfan wedi gweld cynnydd o 9.4% ar gyfartaledd ac mae Ceredigion yn safle 19 o blith yr awdurdodau lleol. Rhoddodd yr Arweinydd wybod i Aelodau’r Pwyllgor fod

£50 miliwn o arbedion wedi’u gwneud ers iddi gael ei phenodi yn 2012.

Mae Setliad Ceredigion yn adlewyrchu ystod o symudiadau ailddosbarthu

llai ffafriol yn ariannol a welir yn y boblogaeth a dangosyddion niferoedd disgyblion Ysgolion Uwchradd.  Mae Asesiadau o Wariant Safonol yn gyfrifiadau tybiannol o’r swm y mae angen i bob Cyngor ei wario er mwyn darparu lefel safonol o wasanaeth. Yr Asesiad o Wariant Safonol ar gyfer 2022/23 yw £166.372m, sef cynnydd o 7.2% o’r flwyddyn flaenorol (2021/22 - £155.153m). Y cynnydd mwyaf sylweddol o ran gwasanaeth oedd y Gwasanaethau Cymdeithasol Personol, sef 12.2%.

Mae model y Gyllideb wedi’i ddrafftio i gynnwys yr addasiadau o ran

y setliad dros dro. Bydd angen ystyried unrhyw addasiadau sydd eu hangen

ac sy’n codi yn y setliad terfynol a'u hymgorffori'n briodol yn y gyllideb.

Mae'r gwaith asesu manwl, a wnaed i nodi’r pwysau costau anochel

sy'n wynebu'r Gwasanaethau, wedi'i gwblhau ac mae hwn wedi nodi cyfanswm net o £13.1m a grynhowyd yn Atodiad 1 o bapurau’r agenda. Mae'r swm yma bron yn ddwbl y blynyddoedd cynt ac yn £3.8m yn fwy na'r swm uwch sydd ar gael yn y setliad. Byddai hyn gyfystyr â’r angen i gynyddu Treth y Cyngor gan bron i 8%,

fodd bynnag mae rhai arbedion ar gael i broses pennu’r gyllideb.

       Daw costau cynyddol Gofal yn unig i £7m, gan gynnwys:

·         Cyflog Byw Gwirioneddol £9.90 y DU ac Yswiriant Gwladol Cyflogwyr 1.25% – yn effeithio ar y rhan fwyaf os nad y cyfan o’r Gwasanaethau a Gomisiynir yn ymwneud â Gofal (yn arwain at ffactorau chwyddiant dros dro o 8.87% ar gyfer Gofal Cartref / Byw â Chymorth, 9.13% ar gyfer Gofal Preswyl ac 11.15% ar gyfer Taliadau Uniongyrchol);

·         Cartrefi Preswyl – adolygiad pennu ffioedd yn mynd rhagddo ar hyn o bryd;

·         Taliadau Uniongyrchol;

·         Plant sy'n derbyn gofal;

·         Gofal Cartref.

       Dywedodd yr Arweinydd fod darparu ar gyfer chwyddiant mewn cyflogau

       hefyd yn ffactor arwyddocaol a amcangyfrifir yn £3.4m, ac fel y mae pethau nid oes cytundeb ffurfiol eto ar brif ddyfarniad cyflog 2021/22. Ar ôl cymryd i ystyriaeth y cyllid posibl sydd ar gael, gellir cyflawni cyllideb wedi’i mantoli.

       Mabwysiadwyd ffordd gorfforaethol o ymdrin â cholledion a chostau net Covid-19,

       yn hytrach  ...  Gweld y cofnodion lawn ar gyfer eitem 50.

Dywedodd y Cadeirydd wrth y Pwyllgor na fyddai’r adroddiad hwn yn cael ei ystyried a hynny am nad oedd Swyddogion ar gael.  Cytunwyd y byddai’r pwnc yn cael sylw yn ystod tymor nesaf y cyngor.

Roedd Elin Prysor yn bresennol i gyflwyno adroddiad ar gofnod penderfyniadau Grŵp Rheoli Aur Covid-19.  Cyflwynwyd yr adroddiadau blaenorol ar 20 Ionawr 2021, 16 Mehefin 2021 a 1 Rhagfyr 2021.  Roedd y Cofnod o benderfyniadau a wnaed rhwng 1 Medi 2021 a 31 Rhagfyr 2021 wedi'u cynnwys yn yr adroddiad hwn ac roeddent wedi cael eu cyhoeddi ar wefan y Cyngor.

Ar ôl trafod, cytunodd yr Aelodau i nodi cynnwys cofnod penderfyniadau

cyfarfodydd y Grŵp Rheoli Aur Covid-19 a hynny i fonitro’r gwaith o lywodraethu trefniadau’r Cyngor parthed gwneud penderfyniadau. Diolchodd y Cadeirydd i Elin Prysor am yr adroddiad.

Cadarnhawyd bod cofnodion cyfarfod y Pwyllgor Cydlynu a gynhaliwyd ar 1 Rhagfyr 2021 yn gywir ac nad oedd dim materion yn codi o’r cofnodion hynny.

Rhoddodd y Cynghorydd Rowland Rees-Evans wybod i’r Aelodau mai hwn oedd cyfarfod olaf y Pwyllgor Cydlynu am y tymor hwn o’r cyngor. Cymerodd y cyfle i ddiolch i Aelodau’r Pwyllgor am eu cefnogaeth dros y ddwy flynedd ddiwethaf tra bu’n Gadeirydd.  Diolchodd i Arweinydd y Cyngor ac Aelodau’r Cabinet. Hefyd estynnodd ei ddiolch i Lisa Evans, Swyddog Craffu a Safonau, ac i Dwynwen Jones, Swyddog Trosolwg a Chraffu, am eu cefnogaeth yn y cyfnod hwnnw. Hefyd estynnodd ei ddiolch i’r Swyddog Monitro, Elin Prysor, i’r Cyfieithwyr Carwyn Williams a Rhidian Jones ac i’r holl Swyddogion am sicrhau fod y cyfarfodydd yn rhedeg yn esmwyth yn y cyfnod hwnnw.